อิสราเอลและกลุ่มฮามาสบรรลุข้อตกลง “หยุดยิงและแลกเปลี่ยนตัวประกัน” ระยะแรก ภายใต้กรอบแผนสันติภาพ 20 ข้อของ ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งอาจปูทางไปสู่การยุติสงครามที่ยืดเยื้อมานานกว่า 2 ปีในฉนวนกาซา และกลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของความขัดแย้งตะวันออกกลาง
ข้อตกลงดังกล่าวเกิดขึ้นเพียงหนึ่งวันหลังครบรอบสองปีของเหตุโจมตีข้ามพรมแดนโดยกลุ่มฮามาสเมื่อปี 2023 ที่ทำให้ชาวอิสราเอลเสียชีวิตกว่า 1,200 คน และถูกจับเป็นตัวประกันอีก 251 คน ซึ่งจุดชนวนให้เกิดการโจมตีตอบโต้ครั้งใหญ่ของอิสราเอลที่คร่าชีวิตผู้คนในกาซามากกว่า 67,000 ราย
ทรัมป์ประกาศผ่าน Truth Social ว่า “ผมภูมิใจอย่างยิ่งที่จะบอกว่า อิสราเอลและฮามาสได้ลงนามในระยะที่หนึ่งของแผนสันติภาพ ซึ่งหมายความว่าตัวประกันทั้งหมดจะได้รับการปล่อยตัวในเร็ว ๆ นี้ และอิสราเอลจะถอนทหารไปยังแนวที่ตกลงไว้ เพื่อเริ่มต้นสู่สันติภาพที่มั่นคงและถาวร”
ด้านนายกรัฐมนตรี เบนจามิน เนทันยาฮู ระบุว่า “ด้วยพระเจ้าช่วย เราจะนำทุกคนกลับบ้าน” พร้อมยืนยันว่าจะเสนอข้อตกลงเข้าสู่ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเพื่ออนุมัติอย่างเป็นทางการ ขณะที่ทางฮามาสออกแถลงยืนยันว่า ได้ตกลงหยุดยิงและเตรียมแลกเปลี่ยนตัวประกันกับนักโทษชาวปาเลสไตน์ โดยมีเงื่อนไขให้อิสราเอลถอนทหารออกจากฉนวนกาซา
การเจรจาครั้งนี้เกิดขึ้นที่เมือง ชาร์มเอลชีค (Sharm el-Sheikh) ประเทศอียิปต์ โดยมีผู้แทนจากสหรัฐฯ กาตาร์ และตุรกีเข้าร่วม ซึ่งช่วยเร่งให้กระบวนการเจรจาคืบหน้า ทรัมป์ได้ส่งลูกเขยของเขา จาเร็ด คุชเนอร์ และทูตพิเศษ สตีฟ วิตคอฟฟ์ เข้าร่วมการหารือ ขณะที่อิสราเอลส่ง รอน เดอร์เมอร์ รัฐมนตรีฝ่ายกิจการยุทธศาสตร์และคนสนิทของเนทันยาฮูเป็นตัวแทน
ทรัมป์กล่าวเพิ่มเติมว่า “นี่คือวันที่ยิ่งใหญ่สำหรับโลกอาหรับและมุสลิม อิสราเอล ประเทศเพื่อนบ้านทั้งหมด รวมถึงสหรัฐอเมริกา” พร้อมขอบคุณผู้ไกล่เกลี่ยจากกาตาร์ อียิปต์ และตุรกี ที่มีบทบาทสำคัญในการบรรลุข้อตกลง
แหล่งข่าวจากฮามาสเผยว่า ตัวประกันชาวอิสราเอลที่ยังมีชีวิตอยู่จะถูกปล่อยตัวภายใน 72 ชั่วโมง หลังรัฐบาลอิสราเอลอนุมัติข้อตกลงอย่างเป็นทางการ ส่วนการนำร่างของผู้เสียชีวิตกลับคืนคาดว่าจะใช้เวลานานกว่านั้น โดยเจ้าหน้าที่อิสราเอลระบุว่า การปล่อยตัวประกันชุดแรกน่าจะเริ่มในวันเสาร์นี้
อย่างไรก็ตาม ยังมีรายละเอียดหลายประการที่ต้องตกลงกัน เช่น กลไกการถอนทหารของอิสราเอล ระยะเวลาการดำเนินการ และรูปแบบการปกครองกาซาหลังสงคราม รวมถึงสถานะของกลุ่มฮามาสในอนาคต ขณะที่ฮามาสยังคงปฏิเสธข้อเรียกร้องให้ปลดอาวุธ โดยยืนยันว่าจะไม่ยอมทำเช่นนั้นตราบใดที่อิสราเอลยังคงยึดครองดินแดนปาเลสไตน์
อีกหนึ่งประเด็นสำคัญคือรายชื่อนักโทษปาเลสไตน์ที่ฮามาสต้องการแลกเปลี่ยน ซึ่งรวมถึงบุคคลระดับแกนนำอย่าง มาร์วาน บาร์กูติ แห่งขบวนการฟาตาห์ และ อาเหม็ด ซาอ์ดาต ผู้นำแนวร่วมปลดปล่อยปาเลสไตน์ ซึ่งทั้งคู่ถูกจำคุกตลอดชีวิตจากคดีเกี่ยวข้องกับการโจมตีชาวอิสราเอล
ขณะเดียวกัน อันโตนิโอ กูเตอร์เรส เลขาธิการสหประชาชาติ ออกแถลงการณ์เรียกร้องให้ทุกฝ่ายปฏิบัติตามข้อตกลงอย่างเต็มที่ และเปิดทางให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมและสินค้าจำเป็นเข้าสู่กาซาโดยไม่จำกัด เพื่อยุติความทุกข์ทรมานของผู้คนที่ได้รับผลกระทบจากสงคราม
แม้การหยุดยิงครั้งนี้จะถือเป็นความคืบหน้าครั้งสำคัญที่สุดนับตั้งแต่สงครามเริ่มต้นขึ้น แต่ความไม่ไว้วางใจระหว่างทั้งสองฝ่ายยังคงสูง ท่ามกลางแรงกดดันทางการเมืองภายในอิสราเอลที่เพิ่มขึ้นต่อเนทันยาฮู ซึ่งถูกวิจารณ์จากครอบครัวผู้ถูกจับเป็นตัวประกันและสาธารณชนที่เริ่มเบื่อหน่ายสงคราม ขณะเดียวกันเขายังเผชิญแรงต่อต้านจากพันธมิตรฝ่ายขวาสุดโต่งในรัฐบาลที่ขู่ว่าจะถอนตัวหากยอมอ่อนข้อให้ปาเลสไตน์มากเกินไป
ในฉนวนกาซา แม้อิสราเอลจะลดระดับการโจมตีลงตามคำร้องขอของทรัมป์ แต่เสียงระเบิดยังคงดังเป็นระยะ โดยมีรายงานผู้เสียชีวิต 8 คนในช่วง 24 ชั่วโมงที่ผ่านมา ซึ่งถือเป็นตัวเลขต่ำสุดในรอบหลายสัปดาห์
ข้อตกลงครั้งนี้อาจเป็นจุดเริ่มต้นของการฟื้นฟูความหวังในตะวันออกกลางอีกครั้ง หลังสงครามได้ทำลายชีวิตผู้คนหลายหมื่นและเปลี่ยนโฉมภูมิรัฐศาสตร์ของภูมิภาค หากทุกฝ่ายสามารถรักษาคำมั่นและเดินหน้าตามแผนสันติภาพของทรัมป์ได้จริง โลกอาจได้เห็นจุดสิ้นสุดของความรุนแรงในกาซาเป็นครั้งแรกในรอบหลายทศวรรษ
ที่มา : reuters
